HOA ĐẤT
Bao giờ ?
Ai xui thuở ấy gặp người
Niềm vui thoáng chốc nửa đời nỗi đau
Mong manh áo mỏng qua cầu
Nghĩ thương một thoáng hoa ngâu
Vội tàn?
Cớ gì không dám sang ngang?
Con sông rộng chẳng đầy gang , như đùa
Sợ nước sâu, sợ đắm đò?
Sợ dông gió, sợ nắng mưa trái chiều?
Tim già bóp nghẹn lời yêu
Trách ai mã hoá giáo điều tình ai
Men nồng còn ủ chưa phai
Vết thương
Suốt tháng năm dài
Vẫn đau
Thôi đừng làm rối lòng nhau
Cho than tắt hết
Còn đâu lửa lòng?
Men say chẳng hoá rượu nồng
Gẫm thân cây lúa ngậm đòng
Mà thương
Bao giờ gỗ kết trầm hương
Bao giờ đi hết con đường – tình yêu?
Bất ngờ
Bất ngờ mưa giữa mùa khô
Sao em đã vội ba lô ngược rừng?
Nhớ câu chua ngọt đã từng
Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau
Lênh đênh chiếc bóng về đâu
Chỉ còn một thoáng hoa gâu muộn màng
Lẽ nào đò chẳng sang ngang?
Chút tơ vương để lỡ làng
Đời hoa
Nhịp cầu năm ấy em qua
Mười mấy năm
Vẫn chỉ là khát khao
Nụ cười đã hoá niềm đau
Người đi
Để lại nỗi sầu
Riêng em
Ngỡ là em trách tôi quên
Sao em chỉ trách tình duyên bẽ bàng?
Yêu nhau khăn gói qua làng
Ngựa ô không tới
Kiệu vàng chẳng qua?
Nửa đời tóc đổ ráng pha
Người ta tuổi ấy trá hoa đã thành
Vết thương dai dẳng chiến tranh
Đến hôm nay vẫn chưa lành
Nỗi đau
Em nào có đợi ai đâu
Mong manh điệu lý qua cầu gió bay
Nổi chìm trái bấy đắng cay
Niềm vui dâng trọn
Nỗi đau này giữ riêng?
Buổi sáng trên bãi biển Ninh Chử
Sáng Ninh Chử tôi đi trong se sắt mùa khô
hàng phi lao giật mình gặp cơn gió lạ
bầu trời ở trần phơi nước da rất trẻ
sóng như múi thịt cuộn lên trên cơ thể thanh xuân của biển
người đánh cá kèo cánh buồm hình mũi tên
đoàn thuyền băng ra khơi như có cánh
Mặt trời như quả tim trồi lên từ bộ ngực phập phồng của biển
những con cá phơi mình choá nắng
tôi đi trong ban mai nghe biển thở mặn mòi
Bao nhiêu năm sống với biển đã quen rồi
sao hôm nay ngõ lần đầu mới gặp
như con sóng bất ngờ trào lên lưỡi cát
cái hôn đầu biển gõ cửa trao tôi
Tôi như tảng băng trước ánh sáng mặt trời
Nghe gió thổi bốn bề như bão lốc
Tấm lòng sạn chai ba mươi năm bỗng gặp biển xanh
Ninh Chử
những ngày đầu giải phóng
Câu hát cũ ở một vùng đất mới
Ngỡ bắt gặp trong lời em hát
Mơ ước ngàn đời của đất
“ Người về em vẫn trông theo”
Yêu nhau dẫu qua mấy núi…
Câu quan họ cho lòng bối rối
Em là gái Hội lim
“ EM ở đầu sông”
: Bèo dạt mây trôi, chốn xa xôi anh vẫn đợi”
Câu hát bâng quơ bàn tay em gọi
Bắc cầu dải áo anh sang
Nghe bao giờ mà sao đến quen
Dải áo tứ thân thắt lưng hoa lý
Em ơi em dẫu qua bao thế kỷ
Câu hát xưa còn đọng đến bây giờ
Anh đi từ một giấc mơ xưa
Đêm đất Mũi mênh mông gió chướng
Nghe điệu lý thấy lòng phóng khoáng
Hoa lục bình trôi tím triền sông
Đêm hành quân vượt lộ, băng đồng
Câu mẹ du lòng như dao cắt
“ À ơi! Ngó lên Châu đốc Vàm Nao…”
Chưa ai hát quen câu quan họ của em đâu
Mà nghe mượt mà mà nghe da diết
“ Con sao sang sông”… sao anh không qua được
“ Chiều chiều ra đứng lầu tây”
Lòng mơ về hội gióng với em đây
Vó ngựa sắt cuốn về đâu, ngựa sắt
Đưa anh suốt bốn ngàn năm đánh giặc
Vẫn yêu kiều một câu dân gian
Anh chưa đến quê em
Sông Cầu lơ thơ nước chảy
Ai xui vị trầu cay say la đà đến vậy
Ai xui câu ca nên vợ nên chồng
Đêm hội vào trống chèo khua náo nức
Bài sẩm xoan dìu dặt mọt triền sông
Cứ ngỡ đang hành hương về đất tổ
Ba mươi năm bồn chồn thương nhớ
Em ơi em một tiếng gươm khua
Qua bao đạn bom,qua bao nắng mưa
Một câu thơ trên vách đá
Đường lên đền Hùng mênh mông gió
Nghĩ thương ông cha mình gian truân
Thương cánh cò dân gian bốn ngàn năm lặn lội đưa chồng
Rút tình yêu gửi vào trong hát
Nước mắt ngược về tim
Em ở đâu để anh đi tìm
Vạn dặm Trường Sơn bây giờ mới gặp
Câu quan họ theo người đi đánh giặc
Yêu nhau khăn gói tìm sang
Chú ngựa ô anh thắng kiệu vàng
Nào có gì đâu sao em mắc cỡ/
Câu hát thơm hương sen “ Người ơi người ở…”
Từ sông Cầu em đến đây
Thuyền em bơi trong mây bay
Mắt bỗng chạm phải màu bông điên điển
Ngút mắt tràm xanh, hương sen bốn hướng
Sao em lạc đường trong câu hát bâng quơ?
Câu hát mẹ ru anh từ thủa bé
“ Tháp Mười sông nước quanh co…”
1976
Chân dung Cà Mau
Làng
Hương tràm dẫn gió qua sông
Nắng lên sóng sánh trên thung lũng Làng
Nhịp chèo luyến láy em sang
Bông điên điển mở cánh vàng ca dao
Khúc du ai hát mời chào
Tiếng gà lóng lánh rơi vào trong sương
Đồng
Hương đồng đè ngọn gió sang
Nắng trưa kéo biển lúa vàng liền mây
Gió cởi mở giữa ngàn cây
Tiếng con cúm núm gọi bầy miên man
Đi trong sóng lúa bạt ngàn
Như đi trong ổ kén vàng sắc tơ
Rừng
Xuồng anh dừng lại bất ngờ
Bốn bên đâu bến đâu bờ U Minh
Ngút ngàn một sắc lá xanh
Tiếng con chim Vịt kéo bình minh lên
Đước buông nghìn ngón tay mềm
Hiên ngang luỹ thép một miền quê xa
Nước
Vỡ ra một mảnh trăng ngà
Mênh mông bốn phía vẫn là nước thôi
Đi trong nước bỗng gặp trời
Đêm rơi xuống áo, xuồng bơi bồng bềnh
Gió đưa câu hát ngập ghềnh
Ngàn năm đất mũi mặn tình nước non.
1980
Chùa hương thiếu em
Tứ thơ ai đánh mất rồi
Chùa Hương tàn hội
Ngậm ngùi khói sương
Nửa đời trở lại hành hương
Muốn qua suối Đục
Không đường sao qua
Mơ chua
Rau sắng lại già
Tìm em, mái tóc đuôi gà
Còn đâu
Thiếu em nắng bỗng nhạt màu
Chùa Tiên
Cơn gió lạc nhau vô tình
Thiếu em
Hương Tích rộng thênh
Người chen vai
Vẫn thấy mình bơ vơ
Bao giờ,cho đến bao giờ
Hội chùa Hương
Để cho thơ tìm người
Nam thiên nhất động đâu rồi
Nghìn năm
Chỉ có đất trời- Và em
Con thiên nga không chết
Tiếng đàn buông như tiếng nấc trong đêm
Cả nhà hát lặng câm
Con thiên nga đã chết?
Đôi cánh trắng chạm vào tim như có tuyết
Nàng công chúa không ngủ trong rừng
Sao em bị bỏ quên?
Người ở đâu Sô – panh, Trai -xcốp – xki, Bét –thô – ven?
Khúc Xô nát – ánh trăng – người lữ hành cô độc
Bao chuẩn mực quây cuồng trong cơn lốc
Bầy thiên nga lang thang
Đêm ghẻ lạnh ánh đèn
Nào phải tôi mưu toan làm kẻ đốt đền
Gió thế sự đau lương tâm nhân loại
Hạ thần tượng cuồng si cơn sám hối
Vì đâu người ta đua nhau tôn thờ
Những giá trị giả nhân văn?
Cái vĩnh hằng là giá trị của nhân dân
Dẫu vùi trong đất đen vẫn trường tồn bất diệt
Đêm nhà hát bỗng tan băng
Con thiên nga không chết
Em dắt chúng tôi đi tìm gương mặt của chính mình.
Sài Gòn
Đêm 19 – 10 – 1994
Đất nước rồng bay hát câu thống nhất
Tổ tiên sinh ra từ bọc hồng trăm trứng mẹ Âu Cơ
Dẫu xuống biển lên rừng
Tim vẫn hát câu thơ thủa trước
“ Từ thủa mang gươm đi mở nước
Ngàn năm thương nhớ đất Thăng Long”
Khi Phù Đổng vươn mình
Đất nước đẹp như câu chuyện dân gian
Câu quan họ bay theo hình con chim Lạc
Gióng trống trận mũi tên thành Cổ Loa thắp lên sao truyền thuyết
Mênh mông một điệu hát xoan
Một dải non sông từ Cà Mau đến Nam Quan
Trăm ngọn nước đều đổ về biển cả
Nắng rất ngọt hương phù sa châu thổ
Miền đất nào cũng thương như mẹ cha
Trăm con sông tìm trong âm vang sóng dậy bao la
Bốn nghìn năm ươm mùa hoa nở
Cây trái đỏ một màu của lửa
Đất dừa ngọt khúc hò ơ
Đất gieo những mùa vàng óng lụa tằm tơ
Tiếng miền nào cũng thương như câu hát
Thắt dải áo tư thân câu ca dao lượn thao hình chữ S
“ Bầu ơi thương lấy bí cùng”
Đất nước bao đời tần tảo thuỷ chung
Một dáng đá vọng phu cũng giàu lòng người cầm vũ khí
Một giọt nước cũng mang trong hồn sóng dữ
Một trận thắng hôm nay đi từ cây cọc Bạch Đằng
Từ nỗi đau cắt chia
Từ uất hận hờn căm
Từ súng kíp tầm vông chân đất
Đánh giặc trăm năm cũng chỉ để có ngày thống nhất
Đi trăm núi ngàn sông đất nước mình đâu cũng đất hội Lim
Muôn Thánh Gióng đời nay vụt lớn lên từ câu du con Nam Bộ
Tiếng chèo giục điệu bài chòi và câu hò Huế
Trông về Tháp Mười lòng mỗi người ước hoá một đài sen
Từ thành phố này Người đi trọn vẹn một con đường
Ta bỗng gặp người hôm nay hồng hào niềm vui thống nhất
Đất nước hát câu ca xưa tim Người khao khát
Bao nhiêu năm rồi đẹp lại một niềm mơ
Một Việt Nam trọn vẹn cõi bờ…
1975
Đêm nghe thơ Đồ Chiểu
Chúng tôi đi trong mưa quất bốn bề
Sóng lưỡi búa quằn lên
Nước lớn
Hàng dừa nước như dáng người vung gươm
Tiếng trời gầm bốn hướng
Chúng tôi đi bốn phía là đêm
Mênh mông trời và mênh mông đất
Chúng tôi lắng nghe và bắt gặp
Câu thơ cụ Đồ vang trên sóng Hàm Luông
Đám lá tối trời rung lên
Những rừng tràm rung lên
Câu thơ như đống than vùi rực lửa
Chúng tôi lắng nghe bốn bề gió hát
Chàng Vân Tiên ngang tàng như cây tràm, cây đước
Câu thơ cụ Đồ manh nhựa nhỏ vào cây
Cụ Đồ ơi đất nước hôm nay đã bắt đầu gió Tây
Nước mắt cụ nuôi cháu con thành Thánh Gióng
Chúng tôi đi giữa một vùng ánh sáng
Nghe quả tim mặt trời đập trong đất như dông
Đi trong tiếng em cười
Tiểu đội mười hai người
Có em là trẻ nhất
Đi trong tiếng em cười
Trưa Trường Sơn trong vắt
Bao dốc cao chóng mặt
Gió Lào thổi như nung
Tiếng cười bay ngang rừng
Ùa ra như dòng thác
Ùa ra như gió mát
Xuyên qua đạn qua bom
Bao rừng già không tên
Sốt rung từng nhịp thở
Bỗng cồn lên trong đêm
Tiếng em cười cởi mở
Bùng dậy từ lửa tim
Mưa rừng đổ triền miên
Trời Trường Sơn sũng nước
Tiếng em cười hồn nhiên
Trong tầng cây bãi khách
Dội lên thành tiếng hát
Đầm ấm và thiết tha
Gọi mặt trời đốt lửa
Cho tình yêu bao la
Đi trong tiếng em cười
Sao mai xanh trước mặt
Như chiếc kim địa bàn
Chỉ về phương có giặc
Bom đìa cây nát đất
Bom xăng đốt trụi rừng
Tiếng em cười lặng lẽ
Trồi lên từ tro than
Như niềm tin không tắt
Đi trong tiếng em cười
Nghe nồng nàn đất thở
Nghe mầm cây cựa mình
Từ bãi bom toạ độ
Bao Phù Đổng đời nay
Vụt lớn lên từ đó
1971
Đôi điều trong một ngày tháng tư
Đất mình lắm núi nhiều sông
Đôi mắt thì sắc tấm lòng thì sâu
Cây tre mà bắc nên cầu
Hòn đất mà cất lên lầu em ơi
Nhiều mơ, ít nói, hay cười
Nhờ câu hát nói hộ lời quả tim
Quả cà pháo chén nước tương
Gừng cay muốn mặn,giá gương nhiễu điều
Yêu nhau mấy núi cũng trèo
Bàn tay bốc đất quá nhiều thành chai
Núi thì cao, sông thì dài
Đàn bầu ai gảy cho ai nao lòng
Thắt lưng hoa lý qua đồng
Vị trầu cay, vị vôi nồng mà say
Con trâu đi với cái cày
Thương chi con cuốc kêu gầy xác ve
Tre già lại mọc măng tre
Bãi dâu khóm trúc nên quê, nên làng
Giặc này chạy, giặc khác sang
Nghìn năm đất có yên hàn được đâu
Mấy đời cơm nắm mo cau
Thân cò lặn lội bờ ao, mấy đời
Lưỡi gươm sắc, mũi giáo dài
Giặc đến trẻ cũng vươn vai lạ lùng
Tre ngà mà nổi bão dông
Con chim Lạc, mũi tên đồng Cổ Loa
Sức vóc trẻ, tấm lòng già
Áo rách, gánh nước non nhà nghìn năm
Con sâu rút ruột nên tằm
Lá dâu hoá sợi tơ vàng bởi ai
Áo trận mặc suốt thời trai
Áo xanh của lính, lá cây của rừng
Vắt cơm con, dúm muối vừng
Trang thư hơi thuốc lá chung bạn bè
Mũ tai mèo, dép lốp xe
Bao năm đánh giặc măng le, củ nần
Bốn mươi tuổi vẫn trai tân
Tấm tăng, cái võng, bộ quần áo xanh
Như ngọn lửa cháy tận mình
Lúc nằm xuống trái tim dành đất đai
Nước còn giặc, chí làm trai
Nghìn năm đất nước vươn vai mấy lần
Giặc xa rồi lại giặc gần
Nửa đêm truyền hịch bao lần trao gươm
Lại ba lô lại lên đường
Khói bom đâu khuất được gưong mặt người
Những chàng lính trẻ hai mươi
Đi con đường của bao đời đã đi
1985
Đợi xuân
Cớ sao em chẳng mời tôi?
Miếng trầu têm
Đã héo rồi
Và mưa
Hanh hao cơn lạnh cuối mùa
Tiếng xuân nhỏng nhảnh
Giao thừa chưa sang.
Tàn đông run rẩy lá vàng
Ngựa ô lạc bước
Đa mang kiếp người
Lạnh lùng ngon gió mồ côi
Nắng trưa ủ rượu
Em ngồi
Gọi xuân…
Phù sa xanh bạc bãi bần
Khói nhang
Một nén hương trầm
Còn đau
Nắng sương bạc nửa mái đầu
Sao em còn mãi têm trầu
Đợi ai
Mấy mươi năm có là dài?
Giao thừa một khắc
Chia hai
Đời người
Ước chi mưa bụi ngừng rơi
Thương em hoá đá
Cuối trời
Đợi xuân…
Xuân 1997
Đợi !
Chuyến tàu muộn đưa tôi về Lộc Mỹ
Bến sông già kỷ niệm già đã rêu phong
Con đò gầy cắm sào trong mưa lạnh
Hai mươi năm, tóc có bạc như lòng?
Tiếng vịt kêu chiều khắc khoải một vùng sông
Câu ca cũ sao nhói lòng đến vậy
“ À ơi
Gió đưa cây cải về trời
Rau răm ở lại chịu đời đắng cay”.
Lời ru buồn thao thức giữa ngàn cây
Nỗi khao khát đóng băng trong chờ đợi
Bốn mươi tuổi chưa qua thời con gái?
Có một nụ cười nào hoá sẹo giữa lòng tôi
Nghe bồn chồn hoa tím lục bình trôi
Đi về đâu con thuyền không lái?
Bên bồi bồi thêm
Bên lở còn lở mãi
Hố bom xanh lâu rồi
Vết thương vẫn còn đau
Cần Thơ – Sài Gòn, 7 – 1994
Giã biệt mùa đông
Em mang về chút gió lạnh heo may
Nhớ da diết sắc đào phai trong giá rét
Thương ai nón quai thao
Chòng chành phiên chợ tết
Áo tứ thân nào
Đủ che lạnh lúc đông sang?
Ô Quan Chưởng chiều nay có se sắt nắng vàng
Bảng lảng Nghi Tàm lạnh căm cơn gió bấc
Nhớ lá sấu rắc vàng trên cửa Bắc
Hoàng hôn bồi hồi
Những phố cổ rêu phong
Nhớ quắt quay cơn gió hoang mùa đông
Đêm mưa bụi lung linh từng sợi tóc
Chiều phủ Tây Hồ huyền ảo khói sương
Tiếng chuông vàng đâu mất?
Hương hoàng lan say đắm đã xa rồi
Chỉ còn em
Huyền hoặc giữa bao người
Phút giao thừa của đất trời
Bồn chồn đêm hái lộc
Làn mưa pha lê vỡ ra như bức tranh siêu thực
Nâng cánh thắm hoa đào
Xin giã biệt mùa đông.
Xuân 1996
Không đề
I
Cơn gió nào đưa người đến Tây Phương
Ngại đường xa làm sao qua cực lạc?
Nụ cười đá trăm năm không đổi khác
Cây si già rũ tóc đứng rêu phong
II
Đưa tiễn ai nghe có lửa trong lòng?
Đường Nguyễn Du cô đơn mùa hoa sữa
Mảnh trăng thuỷ tinh cứa vào nỗi nhớ
Chút hương nồng chưa thắm đã phôi pha
III
Tiếng rao cốm ai đánh rơi trên ngõ vắng
Mới tiết thu sao trời đã sang đông?
Chiều hồ tây thương đám mây bay lạc
Nghi Tàm ơ! Gần mặt hoá xa lòng
IV
Khoả bàn tay nghe đỏ nước sông Hồng
Giọt phù sa vỗ tung những giáo điều khuôn thước
Có phải quả tim đóng băng trong lồng ngực
Sông cuộn sóng trong lòng, con nước lững lờ trôi?
Khúc hát ru
Lời ru em hát dở chừng
muốn sang bên ấy mà rừng lắm cây
gió rung trên nóc rừng dày
khúc ca mang cánh cò bay la đà
Bốn bề ngút mắt rừng xa
Nắng qua tán lá bỗng là nắng xanh
lời ru cuốn lại xuồng anh
Miên man trôi giữa bồng bềnh tiếng chim
Xuồng bơi như mảnh trăng liềm
lời ru lóng lánh bốn bên rừng tràm
Cầu kiều ai bắc anh sang
khúc ca rơi xuống, bãi bom nảy mầm
Mịt mù câu hát sương giăng
Anh đi trong ổ kén tằm ca dao
Nắng lên cho dáng trời cao
khúc ru như nhựa nhỏ vào trong cây
Sàng qua ngọn lửa đắng cay
Xanh ngàn năm đất nước này khúc ru.
1973
Lạ Lùng
Buổi tối tôi đi trong lấp loáng ánh đèn màu
Chiếc xe Cúp nứ hoàng chở cánh mai vụt qua ngõ phố
Điệu nhạc disco bập bùng
Như có lửa
Tôi bước đi
Lạ lẫm giữa bao người
Bỗng nhớ nhung đến da diết bồi hồi
Tiếng trống hội xuân một thời xa lắc
Cái thế giới cổ sơ huyền hoặc
Vạt áo dài đa tình
Khăn mỏ quạ chao nghiêng
Thương đến bồn chồn câu hát đố của em
Câu hát như có men say
Như gió rừng, hoa dại
Vị nước mắt của ông cha còn đọng lại
Nên câu hát cháy lòng cứ thổn thức hồn tôi
Câu hát xưa
Hôm nay không ai hát nữa rồi
Mùa xuân vẫn sang đất quên không mở hội
Nhịp trống phách ai đánh rơi trong ngõ tối
Chút hương nồng một thời
Năm tháng đã phôi pha
Giọt rượu nghìn năm cha ông mới chắt lọc ra
Sao khó hiểu hơn cả bài nhạc rốc?
Chúng tôi chạy theo bao điều
Nhưng quên đi một điều có thật
Chúng tôi đang đánh mất mình
Đánh mất cả cha ông
Xuân 1989
Lỡ làng
Ví dầu cầu ván đóng đinh
Cầu tre lắt lẻo gập ghềnh khó qua
Xóm nghèo khúc khuỷu bài ca
Nửa đêm
Nhà trống
Gió qua liếp bàng
Bao nhiêu lời hẹn lỡ làng
Hàng cây so đũa lá vàng lưa thưa
Xuồng ai lầm lũi trong mưa
Tóc thề chưa cắt
Người xưa
Đâu rồi?
Sang… sông con sáo bồi hồi
Ngửa đầu
Đón chút sương rơi muộn màng
Ước gì sông chẳng tày gang
Thương ai ủ lửa trong than
Đợi chờ
Cuộc đời thoáng một giấc mơ
Hai mươi năm ấy
Nắng mưa
Qua rồi
Tôi về tạ lỗi với người
Đất đau xẻ thịt
Nghe chồi
Gọi xuân.
Lúa sạ
Đột ngột hiện ra giữa Đồng Tháp mênh mông
Mùa xanh lúa sạ
Ngút mắt chân trời nắng loá
Những thân cây lặng lẽ vươn lên
Bốn bề gió và nước phèn cháy nắng
Bươn trên cỏ Bắc cỏ Năn
Vẫn một màu xanh trẫm tĩnh và mát mẻ như ban mai
Lúa sạ
Bám vào đất bằng trăm rễ toả
Nghe mạch sống âm thầm trong dáng lúa mảnh mai
Chắt trong phù sa sức bền bỉ của đất đai
Lúa sạ vươn theo tầm nước nổi
Những cây lúa quằn mình trong gió dội
Như những tấm lưng trần bắp thịt cồn lên
Ngang tàng dữ dội
Đè lên gió đông, đè lên bão nổi
Ngàn năm
Ngút mắt chân trời Đồng Tháp mênh mông
Bình thản màu xanh lúa sạ
1980
Lý ngựa ô
Em nâng cây sáo trên tay
Cái câu hát nghìn đời nay quen rồi
Ngựa ô ơi, ngựa ô ơi!
Lạ chưa! Vó ngựa gõ lời nước non
Mà lòng sao cứ bồn chồn
Cái câu hát ấy có còn lạ đâu
Bao năm thác loạn sắc màu
Ngựa ô ơi, lạc lối nào, ngựa ô
Mà sao móng gõ vào thơ
Cái âm thanh đến bất ngờ, em ơi
Lạc trong sắc nắng vòm trời
Vị trầu cay đến muôn đời còn cay
Mà sao móng gõ mê say
Qua bao đất rộng sông dài về đây
Nghe trong điệu lý vơi đầy
Vị phù sa của đất này còn tươi
Đã đi qua suốt một thời
Những thanh âm như nước mắt người trở trăn
Đã đi qua suốt tháng năm
Ngựa ô gõ móng nát bầm lòng ai
Ngựa ô ơi! Ngựa ô ơi
Nghìn năm ngỡ đã quen rồi ngựa ô
Mà sao ướt đẫn trang thơ
Tôi như băng giá bất ngờ vỡ tung
Em nâng cây sáo lạ lùng
Thênh thang vó ngựa một vùng trời xanh
Cái câu hát chẳng vô tình
Ô hay vó ngựa gõ thành khúc ca
Ai xui điệu lý không già
Nghìn năm non nước vẫn là nước non.
1985
Mạch sống mùa xuân
Gió lạnh hanh hao
Sài Gòn, phố…
Cuối đường mỏng mảnh lá me bay
Chung chiêng
Gió thổi qua ngõ vắng
Ai gửi mùa đông đến chốn này?
Đêm ủ chất men nồng thành rượu ngọt
Gốc mai già
Sao cánh mở non tơ?
Đất trở dạ đau sinh nở
Nghe mùa xuân
Chợt đến
Bất ngờ
Sóng sánh sắc mai vàng
Nghiêng phố cổ
La đà như nếm vị trầu cay
Tôi uống cả đất trời và gió
Lòng bâng quơ
Sao không rượu mà say?
Xuân vẫn thế, nghìn năm quen
Mà lạ
Như đất trời mãi mãi cứ thanh tân
Tóc trở bạc
Sao quả tim trẻ quá?
Nghe âm thầm
Mạch sống của mùa xuân.
12 -1996
Nghe câu hát cũ
Em không mặc áo tứ thân
Bâng quơ câu hát như gần, như xa
Phải nghìn năm cũ đi qua
Sao câu hát vẫn không già, người ơi?
Lênh đênh hoa lục bình trôi
Ngỡ em ngả nón mời tôi miếng trầu
Ngỡ nghe nao nức trống chèo
Bâng khuâng dải áo qua cầu gió bay.
Em từ kinh Bắc tới đây
Nghìn năm vẫn nước đất này, thế thôi
Nghìn năm bèo dạt mây trôi
Ai xui câu hát cuối trời dừng chân
Hay thương mảnh đất nhọc nhằn
Bắc cầu dải áo em sang bên này?
Chèo thuyền ngược sóng Đồng Nai
Thương người mở đất đôi tay chai phồng
Ngấn phèn ăn bạc chân lông
Nên câu hát đỏ như lòng, người ơi
Như em đứng một bên trời
Trẻ trung câu hát nói lời quả tim
Ngỡ hành hương đến Hội Lim
Từ trong câu hát tôi tìm ra tôi
Sóng như vạt áo em thôi
Mà sao ướt cả một đời người đi?
Người Củ Chi
Ngực vồng như cánh buồm căng
Tóc như râu bắp, da hồng thép tôi
Nụ cười thương quá đi thôi
Ăn sóng nói gió, đúng người củ chi
Dáng như tràm thẳng anh đi
Khăn rằn quần cụt ngán gì gió dông
Tay vung lưỡi phảng giữa đồng
Nghe trong ánh thép có dòng lửa sôi
Mút mùa đánh giặc chưa thôi
Tay không bẻ nạng chống trời bao năm
Mấy màu cháo bắp, rau măng
Đánh cho còn cái lai quần, cũng chơi
Hỏi tên anh lắc đầu cười
Điếu thuốc re trễ bên môi thật hiền
Nụ cười lửa lặn vào tim
Như cây đại thụ chấp nghìn phong ba
Tay vung lưỡi phảng sáng loà
Bóng anh lẫn giữa bao la đất trời
Nụ cười mang gió ngàn khơi
Hai vai gánh cả cuộc đời nước non
Nhận nón,nhớ người
Ngỡ ngàng nhận nón quai thao
Ngỡ em
Yếm thắm qua cầu
Hội xuân
Một đời mê chuyện Xuý Vân
Nghĩ thương phận gái sa chân
Đắng lòng
Nhà em ở tận đầu sông?
Ai tơ vương để cho lòng
Vương tơ?
Dẫu chưa vạt áo đề thơ
Sông Tương đôi ngả
Bao giờ em sang?
Cách nhau nghìn dặm thời gian
Bâng khuâng ngồi tựa mạn thuyền
Mà say
Chưa từng lên núi Thiên Thai
Đã nghe câu hát nói lời trái tim
Thôi đừng xe chỉ luồn kim
Người đi
Tăm cá bóng chim xa rồi
Xuý Vân ơi, một kiếp người
Tại ai?
Chết cả một đời mộng mơ
Sông cầu nước chảy lơ thơ
Nghìn năm thương nhớ
Bao giờ cho nguôi?
Mỏng manh câu hát cuối trời
Nôn nao
Nhận nón
Nhớ người Hội Lim.
2-1993
Những vần thơ Trái mùa
Điều em cần
Thằng bé giường bên hai ngày không ăn
Nhưng ly sữa tôi cho em lắc đầu không nhận
Tôi điếng người như miếng cơm nhai phải sạn
Ly sữa gọt lừ đắng ngắt ở đầu môi
Thằng bé sinh cùng ngày cùng tháng với con tôi
Sao số phận lại hoàn toàn khác?
Ly sữa nhỏ có thể giúp cầm hơi qua cơn đói khát
Không thể nào tưới thấu cuộc đời em.
Xa lạ
Bỏ lại tôi trên đường chiếc xe phóng vụt đi
Cái bắt tay cũng lạnh lùng nhợt nhạt
Sau làn kính xe hơi gương mặt anh như làm bằng sáp
Tôi nghe có cái gì nhói lên ở trong tim
Người đồng đội mà tôi kiếm tìm
Bất ngờ hiện ra như một người ở hành tinh khác
Tại chúng tôi đổi thay, hay cuộc đời cay nghiệt
Những gặm nhấm đời thường đã hoá đá quả tim?
Câu hỏi của anh
Anh ra đi bất ngờ
Trước thiên nhiên số phận con người thật nhỏ
Nhưng trong cuộc đời
Mỗi con người là mỗi cá nhân không thể nào thay thế
Như anh đã khắc vào lòng người
Những vết khắc khó quên
Bỏ lại sau lưng bao danh lợi, bon chen
Những toan tính, cơ mưu hiểm khích
Chỉ mang đi câu hỏi mà anh không hiểu được
Sao con người lại chẳng thương nhau?
Niềm vui nhặt được
Báo đăng tin: 17 tuổi cướp của bị tù
Bà nội bị cháu dâu giết chết
Những mẫu tin lạnh lùng không tưởng được
Tôi rùng mình khi nghĩ rằng: nếu cuộc đời đã mất hết lương tri…
Nhưng mỗi ngày trên đường đi
Tôi nhặt được những niềm vui không đăng trên báo
Anh xích lô cứu người
Cô y ta âm thầm hiến máu
Những niềm vui rất nhiều người không khua chuông đốt pháo
Như chất quặng vàng của cuộc đời
Nuôi lẽ sống nghìn năm.
8 – 1991
Nửa khúc thơ xuân
I
Ai đốt mùa đông trong vàng rực sắc mai
Nghe ngoài ấy đào phai trong sương giá
Phút chuyển giữa hai mùa, đất trời như trở dạ
Có một nửa mùa xuân
Ai đánh đắm trước hiên nhà?
II
Nào phải sinh nhật tôi, sao bạn lại tặng hoa?
Sắc như máu rút ra từ ngực đất
Giữa mùi hương kiêu sa tôi nhận ra nỗi đau có thật
Những trầm luôn cuộc đời
Trong mỗi kiếp nhân sinh
III
Ba gía đồng lên em gọi cõi tâm linh
Ngỡ nhân thế quay cuồng trong nhịp trống
Rút hết kén tơ chỉ còn trơ thân nhộng
Nhân loại nghìn năm
Ai thương phận con tằm?
IV
Xuân đến rồi ư? Thoáng chốc đã hết năm
Thời gian trôi vèo qua, cái già xồng xộc tới
Sợi tóc cứ bạc đi
Riêng quả tim không tuổi
Trước sóng gió cuộc đời, nhịp đập vẫn trẻ trung.
Xuân 1994
Ống nước thốt nốt của cô gái Khơ me
Vẫn bầu trời xanh bình yên
khối mây bông trắng đang điềm tĩnh trôi
Phum xưa nhà cháy sạch rồi
Còn cây thốt nốt giữa trời xác xơ
Phũ phàng qua mấy nắng mưa
lưỡi lê họng súng chầy vồ…đất ơi
Nghĩ thương cây cỏ tả tơi
khúc Rôm vông tắt bên trời quặn đau
Giữa trưa khét nắng trảng đầu
chia nhau ống nước ngọt ngào của em
Chắt chiu từ những đêm đen
Chuyền tay chiến sĩ lặng im nghẹn ngào
Con con ống nước thủa nào
Thuỷ chung dạ sắt đất nghèo là đây.
1974
Quy luật
Bất ngờ một thoáng men say
Đêm sâu vấn vít
Hương bay
Dịu dàng
Lây phây mưa bụi
Thời gian
Tiếng con vít vịt
Gọi đàn
Xa xôi…
Bông mai chớm lửa cuối trời
Bến sông bên lở bên bồi
Phù sa
Chuông chùa lảnh lớt rừng xa
Ai mang câu lý
Qua nhà
Hội xuân…
Đêm suông ngả tấm lưng trần
Thanh tao điệu hát
Thanh tân sắc trời
Si tình
Mưa bụi
Cứ rơi
Cho cây kết lộc
Cho chồi trổ hoa
Dẫu bão táp
Dẫu phong ba
Nghìn năm trời đất
Đông qua xuân về…
Xuân 1997
Tản mạn trong ngày giỗ bạn
Ngày giỗ bạn hôm nay chúng tôi vắng mặt một số bạn bè
Thắp nén nhang trên bàn thờ chợt thấy lòng trống vắng
Ly rượu nâng ngang môi chưa nhấp vào đã đắng
Vị chát cuộc đời, sao say thế, bạn bè ơi?
Những kỷ niệm hôm qua như muối xát lòng tôi
Chúng tôi kể cho nhau nghe
Những câu chuyện đang lọt thỏm giữa dòng đời xuôi ngược
Những câu chuyện suốt đời không quên được
Sao hôm nay lạc lõng giữa đời thường
Chúng tôi giấu những vết sẹo kẻ thù khảo tra
Giấu luôn những huân chương
Thói phàm tục nuốt chửng chúng tôi trong cái dạ dày rất khoẻ
Bạn bè tôi tan tác mỗi nơi mỗi đứa
Như những nhát dao phũ phàng cắt lìa từng phần cơ thể
Ngày giỗ thằng bạn hy sinh mỗi năm lại rơi rụng đôi người
Mười hai năm qua chiếc sàng cuộc đời vẫn lắc không thôi
Những gì còn lại trên sàng là vàng thật hay thau
Sau những cơn thử lửa
Có bao người chạy theo kế sinh nhai mà quả tim máu ứa
Những gặm nhấm đời thường làm gỉ mốc cả lương tri
Ranh giới giả chân có lúc ngỡ như bị xoá nhoà đi
Bao kẻ cơ hội rắp tâm nhảy lên đài danh giá?
Cũng mũ áo xênh xang, cũng đỏ da tốt mã
Cũng vẻ mặt mình loè loẹt phấn son
Người lương thiện âm thầm giấu mình trong máu của quả tim
Bọn trọc phú lại vung tiền phô phang lòng yêu nước
Thói thực dụng bọc mỡ tâm hồn bằng những phép tính lỗ, lời, được, mất
Bao giọt máu bỗng lạnh đi và nhiễm bẩn bất ngờ
Tầm nhìn tiểu nông trói buộc mỗi bước đi
Bệnh kiêu ngạo nông dân xói mòn dần trong chúng tôi tính Đảng
Những xiềng xích vô hình và vô hạn
Những khuôn sáo lối mòn, hoá đá nếp tư duy
Với cháu con chúng tôi biết nói những gì
Khi chợt hiểu ra rằng
Bài học đắng cay hôm qua nếu chúng tôi quên không học thuộc
Nếu cứ nhắm mắt làm ngơ nhìn cái dối trá sắm vai trung thực
Là chúng tôi tự đánh mất trong tay sức mạnh của chính mình
Cả bài học nhân sinh
Mà vì nó chúng tôi đổ máu
Chỉ có một điều
Chúng tôi không thể giấu
Chúng tôi bước vào cuộc chiến này không kém gian lao
Cuộc chiến đấu không phân rõ đâu là ta, đâu là địch
Với những đau đớn không mang thương tích
Để hôm nay còn là hạt gạo trên sàng
Được thắp nén nhang
Trên bàn thờ bạn tôi và rơi nước mắt
Để không phải cúi đầu trước vong linh người đã khuất
Cầm vàng không sợ vàng rơi
Thắp nén nhang trên bàn thờ tôi soi lại lòng tôi
Ly rượu nâng trên tay
Nhấp vào môi
Có lửa.
4-1987
Thoáng Xuân
Đang không trời đất
Trở mình
Đám mây lạc lõng hoá thành cơn mưa
Không báo hiệu
Chẳng chuyển mùa
Thiên nhiên trở dạ như đùa
Lạ không
Lặng nghe gió thổi
Tàn đông
Giao thừa sương khói
Đêm bồng bềnh say
Nôn nào một vị trầu cay
Tơ trời ai rắc
Hương rây
La đà
Bãi bồi sóng sánh phù sa
Xôn xao móng gõ qua nhà
Ngựa ô
Con đò nửa ướt nửa khô
Thương ai áo mỏng
Nắng mưa Bạc màu
Chênh vênh điệu lý qua cầu
Đường xa ngái
Bởi yêu nhau nên gần
Bâng khuâng trời đất
Chuyển vần
Cành mai ủ lửa
Mùa xuân
Lại về.
Tiếng giã bàng trong đêm
Bốn bề đồng nước mênh mông
xôn xao gió chướng qua lòng kinh ngang
đêm sâu giấu một bóng làng
bỗng nghe có tiếng giã bàng đội lên
Tiếng giã bàng gõ vào đêm
Nghe nôn nao giữa bốn bên nước trời
Cụp cum…chỉ có thế thôi
Mà vương vấn giữa lòng người như tơ
Tiếng giã bàng của thủa xưa
Vang trong đêm vắng nhạt nhoà hoả châu
Ngập ngừng dừng lại giây lâu
Bốn phương trời nước nhìn đâu cũng làng
Xuồng bơi xào xạc hương tràm
Tiếng giã bàng cháy trong đêm Tháp Mười
lần theo hướng gió gặp người
Sống ngang tàng giữa bời bời đạn bom.
1972
Trái vú sữa của bà mẹ Đức Huệ
Qua thôn nhà mẹ cháy rồi
Nắng mưa che tạm mái chòi tả tơi
“gia tài chúng cướp con ơi
còn cây vú sữa thế thôi, có gì”
Mưa qua đim, nắng qua đi
Thương cây vú sữa mấy kỳ lửa sôi
Đạn bom đốt cháy đất rồi
Chắt chiu giọt sữa của trời… lạ không
Gió lồng trảng vắng mênh mông
Cát khô phả nắng của đồng lên mây
Chia nhau trái vú sữa gầy
Ngẩn ngơ không rượu mà say hỡi lòng
Đau thương tim gửi vào trong
qua đêm là mặt trời hồng lên thôi
Nắng mưa việc của đất trời
Hờn căm tích bão hờn người thành dông
Đắng cay một tấm lòng trong
Mẹ nghèo nuôi đất anh hùng ngàn năm
1972
Vô tình
Mười năm tôi chẳng về thăm
Nhà tranh tốc mái
Mẹ nằm nghe mưa
Mẹ đã già đến thế ư?
Tóc sương bạc trắng
Lưng gù
Chân run
Giữa trưa mưa nắng đường thôn
Khúc ru đâu? Lưỡi dao con
Cửa lòng
Mười năm héo hắt chờ trông
Sông chẳng thay dòng
Sao cá lội biệt tăm?
Rút tơ khô kiệt thân tằm
Công ai bắt tép
Nghìn năm
Nuôi cò
Mẹ chờ tôi, tự bao giờ?
Mười năm qua
Vẫn nắng mưa, vô tình
Mười năm
Cay đắng một mình
Phải đâu xa mặt lòng thành cách xa?
Ngẩn ngơ đứng trước hiên nhà
Nước mắt mẹ già
Mặt chát đời tôi
Miếng trầu mẹ đỏ trên môi
Trách lòng bạc bẽo như vôi
Tội tình
Ngày xưa
Bao pháo rập rình
Cắt rừng một mình tôi có lạc đâu
Bây giờ đất rộng, trời cao
Đường thênh thang thế
Cớ sao
Tôi lạc đường?