Thứ Sáu, 11/04/2025
27.8 C
Ho Chi Minh City

HOA ĐẤT

HOA ĐẤT

Bao giờ ?

Ai xui thuở ấy gặp người

Niềm vui thoáng chốc nửa đời nỗi đau

Mong manh áo mỏng qua cầu

Nghĩ thương một thoáng hoa ngâu

Vội tàn?

 

Cớ gì không dám sang ngang?

Con sông rộng chẳng đầy gang , như đùa

Sợ nước sâu, sợ đắm đò?

Sợ dông gió, sợ nắng mưa trái chiều?

 

Tim già bóp nghẹn lời yêu

Trách ai mã hoá giáo điều tình ai

Men nồng còn ủ chưa phai

Vết thương

Suốt tháng năm dài

Vẫn đau

 

Thôi đừng làm rối lòng nhau

Cho than tắt hết

Còn đâu lửa lòng?

Men say chẳng hoá rượu nồng

 

Gẫm thân cây lúa ngậm đòng

Mà thương

 

Bao giờ gỗ kết trầm hương

Bao giờ đi hết con đường – tình yêu?

Bất ngờ

 

Bất ngờ mưa giữa mùa khô

Sao em đã vội ba lô ngược rừng?

Nhớ câu chua ngọt đã từng

Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau

 

Lênh đênh chiếc bóng về đâu

Chỉ còn một thoáng hoa gâu muộn màng

Lẽ nào đò chẳng sang ngang?

Chút tơ vương để lỡ làng

Đời hoa

 

Nhịp cầu năm ấy em qua

Mười mấy năm

Vẫn chỉ là khát khao

Nụ cười đã hoá niềm đau

Người đi

Để lại nỗi sầu

Riêng em

 

Ngỡ là em trách tôi quên

Sao em chỉ trách tình duyên bẽ bàng?

 

Yêu nhau khăn gói qua làng

Ngựa ô không tới

Kiệu vàng chẳng qua?

 

Nửa đời tóc đổ ráng pha

Người ta tuổi ấy trá hoa đã thành

Vết thương dai dẳng chiến tranh

Đến hôm nay vẫn chưa lành

Nỗi đau

 

Em nào có đợi ai đâu

Mong manh điệu lý qua cầu gió bay

Nổi chìm trái bấy đắng cay

Niềm vui dâng trọn

Nỗi đau này giữ riêng?

Buổi sáng trên bãi biển Ninh Chử

 

Sáng Ninh Chử tôi đi trong se sắt mùa khô

hàng phi lao giật mình gặp cơn gió lạ

bầu trời ở trần phơi nước da rất trẻ

sóng như múi thịt cuộn lên trên cơ thể thanh xuân của biển

người đánh cá kèo cánh buồm hình mũi tên

đoàn thuyền băng ra khơi như có cánh

 

Mặt trời như quả tim trồi lên từ bộ ngực phập phồng của biển

những con cá phơi mình choá nắng

tôi đi trong ban mai nghe biển thở mặn mòi

 

Bao nhiêu năm sống với biển đã quen rồi

sao hôm nay ngõ lần đầu mới gặp

như con sóng bất ngờ trào lên lưỡi cát

cái hôn đầu biển gõ cửa trao tôi

 

Tôi như tảng băng trước ánh sáng mặt trời

Nghe gió thổi bốn bề như bão lốc

Tấm lòng sạn chai ba mươi năm bỗng gặp biển xanh

 

Ninh Chử

những ngày đầu giải phóng

 

Câu hát cũ ở một vùng đất mới

 

Ngỡ bắt gặp trong lời em hát

Mơ ước ngàn đời của đất

“ Người về em vẫn trông theo”

Yêu nhau dẫu qua mấy núi…

Câu quan họ cho lòng bối rối

Em là gái Hội lim

 

“ EM ở đầu sông”

: Bèo dạt mây trôi, chốn xa xôi anh vẫn đợi”

Câu hát bâng quơ bàn tay em gọi

Bắc cầu dải áo anh sang

Nghe bao giờ mà sao đến quen

Dải áo tứ thân thắt lưng hoa lý

Em ơi em dẫu qua bao thế kỷ

Câu hát xưa còn đọng đến bây giờ

 

Anh đi từ một giấc mơ xưa

Đêm đất Mũi mênh mông gió chướng

Nghe điệu lý thấy lòng phóng khoáng

Hoa lục bình trôi tím triền sông

 

Đêm hành quân vượt lộ, băng đồng

Câu mẹ du lòng như dao cắt

“ À ơi! Ngó lên Châu đốc Vàm Nao…”

Chưa ai hát quen câu quan họ của em đâu

Mà nghe mượt mà mà nghe da diết

“ Con sao sang sông”… sao anh không qua được

“ Chiều chiều ra đứng lầu tây”

Lòng mơ về hội gióng với em đây

Vó ngựa sắt cuốn về đâu, ngựa sắt

Đưa anh suốt bốn ngàn năm đánh giặc

Vẫn yêu kiều một câu dân gian

 

Anh chưa đến quê em

Sông Cầu lơ thơ nước chảy

Ai xui vị trầu cay say la đà đến vậy

Ai xui câu ca nên vợ nên chồng

Đêm hội vào trống chèo khua náo nức

Bài sẩm xoan dìu dặt mọt triền sông

Cứ ngỡ đang hành hương về đất tổ

Ba mươi năm bồn chồn thương nhớ

Em ơi em một tiếng gươm khua

Qua bao đạn bom,qua bao nắng mưa

Một câu thơ trên vách đá

Đường lên đền Hùng mênh mông gió

 

Nghĩ thương ông cha mình gian truân

Thương cánh cò dân gian bốn ngàn năm lặn lội đưa chồng

 

Rút tình yêu gửi vào trong hát

Nước mắt ngược về tim

 

Em ở đâu để anh đi tìm

Vạn dặm Trường Sơn bây giờ mới gặp

Câu quan họ theo người đi đánh giặc

Yêu nhau khăn gói tìm sang

Chú ngựa ô anh thắng kiệu vàng

Nào có gì đâu sao em mắc cỡ/

Câu hát thơm hương sen “ Người ơi người ở…”

Từ sông Cầu em đến đây

 

Thuyền em bơi trong mây bay

Mắt bỗng chạm phải màu bông điên điển

Ngút mắt tràm xanh, hương sen bốn hướng

Sao em lạc đường trong câu hát bâng quơ?

Câu hát mẹ ru anh từ thủa bé

“ Tháp Mười sông nước quanh co…”

 

1976

 

Chân dung Cà Mau

 Làng

 

Hương tràm dẫn gió qua sông

Nắng lên sóng sánh trên thung lũng Làng

Nhịp chèo luyến láy em sang

Bông điên điển mở cánh vàng ca dao

Khúc du ai hát mời chào

Tiếng gà lóng lánh rơi vào trong sương

 

Đồng

 

Hương đồng đè ngọn gió sang

Nắng trưa kéo biển lúa vàng liền mây

Gió cởi mở giữa ngàn cây

Tiếng con cúm núm gọi bầy miên man

Đi trong sóng lúa bạt ngàn

Như đi trong ổ kén vàng sắc tơ

 

Rừng

Xuồng anh dừng lại bất ngờ

Bốn bên đâu bến đâu bờ U Minh

 

 

Ngút ngàn một sắc lá xanh

Tiếng con chim Vịt kéo bình minh lên

Đước buông nghìn ngón tay mềm

Hiên ngang luỹ thép một miền quê xa

 

 Nước

 

Vỡ ra một mảnh trăng ngà

Mênh mông bốn phía vẫn là nước thôi

Đi trong nước bỗng gặp trời

Đêm rơi xuống áo, xuồng bơi bồng bềnh

Gió đưa câu hát ngập ghềnh

Ngàn năm đất mũi mặn tình nước non.

1980

 

Chùa hương thiếu em

 

Tứ thơ ai đánh mất rồi

Chùa Hương tàn hội

Ngậm ngùi khói sương

Nửa đời trở lại hành hương

Muốn qua suối Đục

Không đường sao qua

Mơ chua

Rau sắng lại già

Tìm em, mái tóc đuôi gà

Còn đâu

Thiếu em nắng bỗng nhạt màu

Chùa Tiên

Cơn gió lạc nhau vô tình

Thiếu em

Hương Tích rộng thênh

Người chen vai

Vẫn thấy mình bơ vơ

 

Bao giờ,cho đến bao giờ

Hội chùa Hương

Để cho thơ tìm người

 

Nam thiên nhất động đâu rồi

Nghìn năm

Chỉ có đất trời- Và em

Con thiên nga không chết

 

Tiếng đàn buông như tiếng nấc trong đêm

Cả nhà hát lặng câm

Con thiên nga đã chết?

Đôi cánh trắng chạm vào tim như có tuyết

Nàng công chúa không ngủ trong rừng

Sao em bị bỏ quên?

 

Người ở đâu Sô – panh, Trai -xcốp – xki, Bét –thô – ven?

Khúc Xô nát – ánh trăng – người lữ hành cô độc

Bao chuẩn mực quây cuồng trong cơn lốc

Bầy thiên nga lang thang

Đêm ghẻ lạnh ánh đèn

 

Nào phải tôi mưu toan làm kẻ đốt đền

Gió thế sự đau lương tâm nhân loại

Hạ thần tượng cuồng si cơn sám hối

Vì đâu người ta đua nhau tôn thờ

Những giá trị giả nhân văn?

 

Cái vĩnh hằng là giá trị của nhân dân

Dẫu vùi trong đất đen vẫn trường tồn bất diệt

Đêm nhà hát bỗng tan băng

Con thiên nga không chết

 

Em dắt chúng tôi đi tìm gương mặt của chính mình.

Sài Gòn

Đêm 19 – 10 – 1994

 

Đất nước rồng bay hát câu thống nhất

 

Tổ tiên sinh ra từ bọc hồng trăm trứng mẹ Âu Cơ

Dẫu xuống biển lên rừng

Tim vẫn hát câu thơ thủa trước

“ Từ thủa mang gươm đi mở nước

Ngàn năm thương nhớ đất Thăng Long”

 

Khi Phù Đổng vươn mình

Đất nước đẹp như câu chuyện dân gian

Câu quan họ bay theo hình con chim Lạc

Gióng trống trận mũi tên thành Cổ Loa thắp lên sao truyền thuyết

Mênh mông một điệu hát xoan

 

Một dải non sông từ Cà Mau đến Nam Quan

Trăm ngọn nước đều đổ về biển cả

Nắng rất ngọt hương phù sa châu thổ

Miền đất nào cũng thương như mẹ cha

 

Trăm con sông tìm trong âm vang sóng dậy bao la

Bốn nghìn năm ươm mùa hoa nở

Cây trái đỏ một màu của lửa

Đất dừa ngọt khúc hò ơ

Đất gieo những mùa vàng óng lụa tằm tơ

Tiếng miền nào cũng thương như câu hát

Thắt dải áo tư thân câu ca dao lượn thao hình chữ S

“ Bầu ơi thương lấy bí cùng”

 

Đất nước bao đời tần tảo thuỷ chung

Một dáng đá vọng phu cũng giàu lòng người cầm vũ khí

Một giọt nước cũng mang trong hồn sóng dữ

Một trận thắng hôm nay đi từ cây cọc Bạch Đằng

 

Từ nỗi đau cắt chia

Từ uất hận hờn căm

Từ súng kíp tầm vông chân đất

Đánh giặc trăm năm cũng chỉ để có ngày thống nhất

Đi trăm núi ngàn sông đất nước mình đâu cũng đất hội Lim

Muôn Thánh Gióng đời nay vụt lớn lên từ câu du con Nam Bộ

Tiếng chèo giục điệu bài chòi và câu hò Huế

Trông về Tháp Mười lòng mỗi người ước hoá một đài sen

 

Từ thành phố này Người đi trọn vẹn một con đường

Ta bỗng gặp người hôm nay hồng hào niềm vui thống nhất

Đất nước hát câu ca xưa tim Người khao khát

Bao nhiêu năm rồi đẹp lại một niềm mơ

Một Việt Nam trọn vẹn cõi bờ…

 

1975

 

Đêm nghe thơ Đồ Chiểu

Chúng tôi đi trong mưa quất bốn bề

Sóng lưỡi búa quằn lên

Nước lớn

Hàng dừa nước như dáng người vung gươm

Tiếng trời gầm bốn hướng

 

Chúng tôi đi bốn phía là đêm

Mênh mông trời và mênh mông đất

Chúng tôi lắng nghe và bắt gặp

Câu thơ cụ Đồ vang trên sóng Hàm Luông

Đám lá tối trời rung lên

Những rừng tràm rung lên

Câu thơ như đống than vùi rực lửa

Chúng tôi lắng nghe bốn bề gió hát

Chàng Vân Tiên ngang tàng như cây tràm, cây đước

Câu thơ cụ Đồ manh nhựa nhỏ vào cây

 

Cụ Đồ ơi đất nước hôm nay đã bắt đầu gió Tây

Nước mắt cụ nuôi cháu con thành Thánh Gióng

Chúng tôi đi giữa một vùng ánh sáng

Nghe quả tim mặt trời đập trong đất như dông

 

Đi trong tiếng em cười

 

Tiểu đội mười hai người

Có em là trẻ nhất

 

Đi trong tiếng em cười

Trưa Trường Sơn trong vắt

Bao dốc cao chóng mặt

Gió Lào thổi như nung

 

Tiếng cười bay ngang rừng

Ùa ra như dòng thác

Ùa ra như gió mát

Xuyên qua đạn qua bom

 

Bao rừng già không tên

Sốt rung từng nhịp thở

Bỗng cồn lên trong đêm

Tiếng em cười cởi mở

Bùng dậy từ lửa tim

 

Mưa rừng đổ triền miên

Trời Trường Sơn sũng nước

Tiếng em cười hồn nhiên

 

 

Trong tầng cây bãi khách

Dội lên thành tiếng hát

Đầm ấm và thiết tha

Gọi mặt trời đốt lửa

Cho tình yêu bao la

 

Đi trong tiếng em cười

Sao mai xanh trước mặt

Như chiếc kim địa bàn

Chỉ về phương có giặc

Bom đìa cây nát đất

Bom xăng đốt trụi rừng

Tiếng em cười lặng lẽ

Trồi lên từ tro than

Như niềm tin không tắt

 

Đi trong tiếng em cười

Nghe nồng nàn đất thở

Nghe mầm cây cựa mình

Từ bãi bom toạ độ

 

Bao Phù Đổng đời nay

Vụt lớn lên từ đó

1971

 

Đôi điều trong một ngày tháng tư

 

Đất mình lắm núi nhiều sông

Đôi mắt thì sắc tấm lòng thì sâu

Cây tre mà bắc nên cầu

Hòn đất mà cất lên lầu em ơi

Nhiều mơ, ít nói, hay cười

Nhờ câu hát nói hộ lời quả tim

Quả cà pháo chén nước tương

Gừng cay muốn mặn,giá gương nhiễu điều

 

Yêu nhau mấy núi cũng trèo

Bàn tay bốc đất quá nhiều thành chai

Núi thì cao, sông thì dài

Đàn bầu ai gảy cho ai nao lòng

Thắt lưng hoa lý qua đồng

Vị trầu cay, vị vôi nồng mà say

Con trâu đi với cái cày

Thương chi con cuốc kêu gầy xác ve

Tre già lại mọc măng tre

Bãi dâu khóm trúc nên quê, nên làng

Giặc này chạy, giặc khác sang

Nghìn năm đất có yên hàn được đâu

Mấy đời cơm nắm mo cau

Thân cò lặn lội bờ ao, mấy đời

 

Lưỡi gươm sắc, mũi giáo dài

Giặc đến trẻ cũng vươn vai lạ lùng

Tre ngà mà nổi bão dông

Con chim Lạc, mũi tên đồng Cổ Loa

Sức vóc trẻ, tấm lòng già

Áo rách, gánh nước non nhà nghìn năm

Con sâu rút ruột nên tằm

Lá dâu hoá sợi tơ vàng bởi ai

Áo trận mặc suốt thời trai

Áo xanh của lính, lá cây của rừng

Vắt cơm con, dúm muối vừng

Trang thư hơi thuốc lá chung bạn bè

Mũ tai mèo, dép lốp xe

Bao năm đánh giặc măng le, củ nần

Bốn mươi tuổi vẫn trai tân

Tấm tăng, cái võng, bộ quần áo xanh

Như ngọn lửa cháy tận mình

Lúc nằm xuống trái tim dành đất đai

Nước còn giặc, chí làm trai

Nghìn năm đất nước vươn vai mấy lần

Giặc xa rồi lại giặc gần

Nửa đêm truyền hịch bao lần trao gươm

Lại ba lô lại lên đường

Khói bom đâu khuất được gưong mặt người

Những chàng lính trẻ hai mươi

Đi con đường của bao đời đã đi

1985

 

Đợi xuân

 

Cớ sao em chẳng mời tôi?

Miếng trầu têm

Đã héo rồi

Và mưa

Hanh hao cơn lạnh cuối mùa

Tiếng xuân nhỏng nhảnh

Giao thừa chưa sang.

 

Tàn đông run rẩy lá vàng

Ngựa ô lạc bước

Đa mang kiếp người

Lạnh lùng ngon gió mồ côi

Nắng trưa ủ rượu

Em ngồi

Gọi xuân…

 

Phù sa xanh bạc bãi bần

Khói nhang

Một nén hương trầm

Còn đau

Nắng sương bạc nửa mái đầu

Sao em còn mãi têm trầu

Đợi ai

 

Mấy mươi năm có là dài?

Giao thừa một khắc

Chia hai

Đời người

Ước chi mưa bụi ngừng rơi

Thương em hoá đá

Cuối trời

Đợi xuân…

 

Xuân 1997

Đợi !

 

Chuyến tàu muộn đưa tôi về Lộc Mỹ

Bến sông già kỷ niệm già đã rêu phong

Con đò gầy cắm sào trong mưa lạnh

Hai mươi năm, tóc có bạc như lòng?

 

Tiếng vịt kêu chiều khắc khoải một vùng sông

Câu ca cũ sao nhói lòng đến vậy

“ À ơi

Gió đưa cây cải về trời

Rau răm ở lại chịu đời đắng cay”.

 

Lời ru buồn thao thức giữa ngàn cây

Nỗi khao khát đóng băng trong chờ đợi

Bốn mươi tuổi chưa qua thời con gái?

Có một nụ cười nào hoá sẹo giữa lòng tôi

 

Nghe bồn chồn hoa tím lục bình trôi

Đi về đâu con thuyền không lái?

Bên bồi bồi thêm

Bên lở còn lở mãi

Hố bom xanh lâu rồi

Vết thương vẫn còn đau

Cần Thơ – Sài Gòn, 7 – 1994

 

Giã biệt mùa đông

Em mang về chút gió lạnh heo may

Nhớ da diết sắc đào phai trong giá rét

Thương ai nón quai thao

Chòng chành phiên chợ tết

Áo tứ thân nào

Đủ che lạnh lúc đông sang?

 

Ô Quan Chưởng chiều nay có se sắt nắng vàng

Bảng lảng Nghi Tàm lạnh căm cơn gió bấc

Nhớ lá sấu rắc vàng trên cửa Bắc

Hoàng hôn bồi hồi

Những phố cổ rêu phong

 

Nhớ quắt quay cơn gió hoang mùa đông

Đêm mưa bụi lung linh từng sợi tóc

Chiều phủ Tây Hồ huyền ảo khói sương

Tiếng chuông vàng đâu mất?

Hương hoàng lan say đắm đã xa rồi

 

Chỉ còn em

Huyền hoặc giữa bao người

Phút giao thừa của đất trời

Bồn chồn đêm hái lộc

 

Làn mưa pha lê vỡ ra như bức tranh siêu thực

Nâng cánh thắm hoa đào

Xin giã biệt mùa đông.

Xuân 1996

Không đề

I

Cơn gió nào đưa người đến Tây Phương

Ngại đường xa làm sao qua cực lạc?

Nụ cười đá trăm năm không đổi khác

Cây si già rũ tóc đứng rêu phong

II

Đưa tiễn ai nghe có lửa trong lòng?

Đường Nguyễn Du cô đơn mùa hoa sữa

Mảnh trăng thuỷ tinh cứa vào nỗi nhớ

Chút hương nồng chưa thắm đã phôi pha

III

Tiếng rao cốm ai đánh rơi trên ngõ vắng

Mới tiết thu sao trời đã sang đông?

Chiều hồ tây thương đám mây bay lạc

Nghi Tàm ơ! Gần mặt hoá xa lòng

IV

Khoả bàn tay nghe đỏ nước sông Hồng

Giọt phù sa vỗ tung những giáo điều khuôn thước

Có phải quả tim đóng băng trong lồng ngực

Sông cuộn sóng trong lòng, con nước lững lờ trôi?

 

Khúc hát ru

Lời ru em hát dở chừng

muốn sang bên ấy mà rừng lắm cây

gió rung trên nóc rừng dày

khúc ca mang cánh cò bay la đà

 

Bốn bề ngút mắt rừng xa

Nắng qua tán lá bỗng là nắng xanh

lời ru cuốn lại xuồng anh

Miên man trôi giữa bồng bềnh tiếng chim

 

Xuồng bơi như mảnh trăng liềm

lời ru lóng lánh bốn bên rừng tràm

Cầu kiều ai bắc anh sang

khúc ca rơi xuống, bãi bom nảy mầm

 

Mịt mù câu hát sương giăng

Anh đi trong ổ kén tằm ca dao

Nắng lên cho dáng trời cao

khúc ru như nhựa nhỏ vào trong cây

 

Sàng qua ngọn lửa đắng cay

Xanh ngàn năm đất nước này khúc ru.

1973

 

Lạ Lùng

 

Buổi tối tôi đi trong lấp loáng ánh đèn màu

Chiếc xe Cúp nứ hoàng chở cánh mai vụt qua ngõ phố

Điệu nhạc disco bập bùng

Như có lửa

Tôi bước đi

Lạ lẫm giữa bao người

 

Bỗng nhớ nhung đến da diết bồi hồi

Tiếng trống hội xuân một thời xa lắc

Cái thế giới cổ sơ huyền hoặc

Vạt áo dài đa tình

Khăn mỏ quạ chao nghiêng

 

Thương đến bồn chồn câu hát đố của em

Câu hát như có men say

Như gió rừng, hoa dại

Vị nước mắt của ông cha còn đọng lại

Nên câu hát cháy lòng cứ thổn thức hồn tôi

 

Câu hát xưa

Hôm nay không ai hát nữa rồi

Mùa xuân vẫn sang đất quên không mở hội

Nhịp trống phách ai đánh rơi trong ngõ tối

 

Chút hương nồng một thời

Năm tháng đã phôi pha

 

Giọt rượu nghìn năm cha ông mới chắt lọc ra

Sao khó hiểu hơn cả bài nhạc rốc?

Chúng tôi chạy theo bao điều

Nhưng quên đi một điều có thật

Chúng tôi đang đánh mất mình

Đánh mất cả cha ông

Xuân 1989

 

Lỡ làng

Ví dầu cầu ván đóng đinh

Cầu tre lắt lẻo gập ghềnh khó qua

Xóm nghèo khúc khuỷu bài ca

Nửa đêm

Nhà trống

Gió qua liếp bàng

 

Bao nhiêu lời hẹn lỡ làng

Hàng cây so đũa lá vàng lưa thưa

Xuồng ai lầm lũi trong mưa

Tóc thề chưa cắt

Người xưa

Đâu rồi?

 

Sang… sông con sáo bồi hồi

Ngửa đầu

Đón chút sương rơi muộn màng

Ước gì sông chẳng tày gang

Thương ai ủ lửa trong than

Đợi chờ

Cuộc đời thoáng một giấc mơ

 

Hai mươi năm ấy

Nắng mưa

Qua rồi

Tôi về tạ lỗi với người

Đất đau xẻ thịt

Nghe chồi

Gọi xuân.

Lúa sạ

Đột ngột hiện ra giữa Đồng Tháp mênh mông

Mùa xanh lúa sạ

 

Ngút mắt chân trời nắng loá

Những thân cây lặng lẽ vươn lên

Bốn bề gió và nước phèn cháy nắng

Bươn trên cỏ Bắc cỏ Năn

Vẫn một màu xanh trẫm tĩnh và mát mẻ như ban mai

 

Lúa sạ

Bám vào đất bằng trăm rễ toả

Nghe mạch sống âm thầm trong dáng lúa mảnh mai

Chắt trong phù sa sức bền bỉ của đất đai

Lúa sạ vươn theo tầm nước nổi

Những cây lúa quằn mình trong gió dội

Như những tấm lưng trần bắp thịt cồn lên

 

Ngang tàng dữ dội

Đè lên gió đông, đè lên bão nổi

Ngàn năm

 

Ngút mắt chân trời Đồng Tháp mênh mông

Bình thản màu xanh lúa sạ

1980

Lý ngựa ô

Em nâng cây sáo trên tay

Cái câu hát nghìn đời nay quen rồi

Ngựa ô ơi, ngựa ô ơi!

Lạ chưa! Vó ngựa gõ lời nước non

 

Mà lòng sao cứ bồn chồn

Cái câu hát ấy có còn lạ đâu

Bao năm thác loạn sắc màu

Ngựa ô ơi, lạc lối nào, ngựa ô

 

Mà sao móng gõ vào thơ

Cái âm thanh đến bất ngờ, em ơi

Lạc trong sắc nắng vòm trời

Vị trầu cay đến muôn đời còn cay

 

Mà sao móng gõ mê say

Qua bao đất rộng sông dài về đây

Nghe trong điệu lý vơi đầy

Vị phù sa của đất này còn tươi

 

Đã đi qua suốt một thời

Những thanh âm như nước mắt người trở trăn

 

Đã đi qua suốt tháng năm

Ngựa ô gõ móng nát bầm lòng ai

 

Ngựa ô ơi! Ngựa ô ơi

Nghìn năm ngỡ đã quen rồi ngựa ô

Mà sao ướt đẫn trang thơ

Tôi như băng giá bất ngờ vỡ tung

 

Em nâng cây sáo lạ lùng

Thênh thang vó ngựa một vùng trời xanh

Cái câu hát chẳng vô tình

Ô hay vó ngựa gõ thành khúc ca

 

Ai xui điệu lý không già

Nghìn năm non nước vẫn là nước non.

 

1985

Mạch sống mùa xuân

 

Gió lạnh hanh hao

Sài Gòn, phố…

Cuối đường mỏng mảnh lá me bay

Chung chiêng

Gió thổi qua ngõ vắng

Ai gửi mùa đông đến chốn này?

 

Đêm ủ chất men nồng thành rượu ngọt

Gốc mai già

Sao cánh mở non tơ?

Đất trở dạ đau sinh nở

Nghe mùa xuân

Chợt đến

Bất ngờ

 

Sóng sánh sắc mai vàng

Nghiêng phố cổ

La đà như nếm vị trầu cay

Tôi uống cả đất trời và gió

Lòng bâng quơ

Sao không rượu mà say?

 

Xuân vẫn thế, nghìn năm quen

Mà lạ

Như đất trời mãi mãi cứ thanh tân

Tóc trở bạc

 

Sao quả tim trẻ quá?

Nghe âm thầm

Mạch sống của mùa xuân.

12 -1996

 

Nghe câu hát cũ

 

Em không mặc áo tứ thân

Bâng quơ câu hát như gần, như xa

Phải nghìn năm cũ đi qua

Sao câu hát vẫn không già, người ơi?

 

Lênh đênh hoa lục bình trôi

Ngỡ em ngả nón mời tôi miếng trầu

Ngỡ nghe nao nức trống chèo

Bâng khuâng dải áo qua cầu gió bay.

 

Em từ kinh Bắc tới đây

Nghìn năm vẫn nước đất này, thế thôi

Nghìn năm bèo dạt mây trôi

Ai xui câu hát cuối trời dừng chân

Hay thương mảnh đất nhọc nhằn

Bắc cầu dải áo em sang bên này?

 

Chèo thuyền ngược sóng Đồng Nai

Thương người mở đất đôi tay chai phồng

Ngấn phèn ăn bạc chân lông

Nên câu hát đỏ như lòng, người ơi

Như em đứng một bên trời

 

Trẻ trung câu hát nói lời quả tim

 

Ngỡ hành hương đến Hội Lim

Từ trong câu hát tôi tìm ra tôi

Sóng như vạt áo em thôi

Mà sao ướt cả một đời người đi?

 

Người Củ Chi

Ngực vồng như cánh buồm căng

Tóc như râu bắp, da hồng thép tôi

Nụ cười thương quá đi thôi

Ăn sóng nói gió, đúng người củ chi

 

Dáng như tràm thẳng anh đi

Khăn rằn quần cụt ngán gì gió dông

Tay vung lưỡi phảng giữa đồng

Nghe trong ánh thép có dòng lửa sôi

 

Mút mùa đánh giặc chưa thôi

Tay không bẻ nạng chống trời bao năm

Mấy màu cháo bắp, rau măng

Đánh cho còn cái lai quần, cũng chơi

Hỏi tên anh lắc đầu cười

Điếu thuốc re trễ bên môi thật hiền

Nụ cười lửa lặn vào tim

Như cây đại thụ chấp nghìn phong ba

 

Tay vung lưỡi phảng sáng loà

Bóng anh lẫn giữa bao la đất trời

Nụ cười mang gió ngàn khơi

Hai vai gánh cả cuộc đời nước non

 

 

Nhận nón,nhớ người

Ngỡ ngàng nhận nón quai thao

Ngỡ em

Yếm thắm qua cầu

Hội xuân

Một đời mê chuyện Xuý Vân

Nghĩ thương phận gái sa chân

Đắng lòng

 

Nhà em ở tận đầu sông?

Ai tơ vương để cho lòng

Vương tơ?

Dẫu chưa vạt áo đề thơ

Sông Tương đôi ngả

Bao giờ em sang?

 

Cách nhau nghìn dặm thời gian

Bâng khuâng ngồi tựa mạn thuyền

Mà say

Chưa từng lên núi Thiên Thai

Đã nghe câu hát nói lời trái tim

 

Thôi đừng xe chỉ luồn kim

Người đi

Tăm cá bóng chim xa rồi

 

Xuý Vân ơi, một kiếp người

Tại ai?

Chết cả một đời mộng mơ

 

Sông cầu nước chảy lơ thơ

Nghìn năm thương nhớ

Bao giờ cho nguôi?

Mỏng manh câu hát cuối trời

Nôn nao

Nhận nón

Nhớ người Hội Lim.

2-1993

 

Những vần thơ Trái mùa

Điều em cần

Thằng bé giường bên hai ngày không ăn

Nhưng ly sữa tôi cho em lắc đầu không nhận

Tôi điếng người như miếng cơm nhai phải sạn

Ly sữa gọt lừ đắng ngắt ở đầu môi

 

Thằng bé sinh cùng ngày cùng tháng với con tôi

Sao số phận lại hoàn toàn khác?

Ly sữa nhỏ có thể giúp cầm hơi qua cơn đói khát

Không thể nào tưới thấu cuộc đời em.

 

Xa lạ

Bỏ lại tôi trên đường chiếc xe phóng vụt đi

Cái bắt tay cũng lạnh lùng nhợt nhạt

Sau làn kính xe hơi gương mặt anh như làm bằng sáp

Tôi nghe có cái gì nhói lên ở trong tim

 

Người đồng đội mà tôi kiếm tìm

Bất ngờ hiện ra như một người ở hành tinh khác

Tại chúng tôi đổi thay, hay cuộc đời cay nghiệt

Những gặm nhấm đời thường đã hoá đá quả tim?

 

Câu hỏi của anh

Anh ra đi bất ngờ

Trước thiên nhiên số phận con người thật nhỏ

Nhưng trong cuộc đời

Mỗi con người là mỗi cá nhân không thể nào thay thế

 

Như anh đã khắc vào lòng người

Những vết khắc khó quên

 

Bỏ lại sau lưng bao danh lợi, bon chen

Những toan tính, cơ mưu hiểm khích

Chỉ mang đi câu hỏi mà anh không hiểu được

Sao con người lại chẳng thương nhau?

 

Niềm vui nhặt được

Báo đăng tin: 17 tuổi cướp của bị tù

Bà nội bị cháu dâu giết chết

Những mẫu tin lạnh lùng không tưởng được

Tôi rùng mình khi nghĩ rằng: nếu cuộc đời đã mất hết lương tri…

 

Nhưng mỗi ngày trên đường đi

Tôi nhặt được những niềm vui không đăng trên báo

 

Anh xích lô cứu người

Cô y ta âm thầm hiến máu

Những niềm vui rất nhiều người không khua chuông đốt pháo

 

Như chất quặng vàng của cuộc đời

Nuôi lẽ sống nghìn năm.

8 – 1991

Nửa khúc thơ xuân

I

Ai đốt mùa đông trong vàng rực sắc mai

Nghe ngoài ấy đào phai trong sương giá

Phút chuyển giữa hai mùa, đất trời như trở dạ

Có một nửa mùa xuân

Ai đánh đắm trước hiên nhà?

II

Nào phải sinh nhật tôi, sao bạn lại tặng hoa?

Sắc như máu rút ra từ ngực đất

Giữa mùi hương kiêu sa tôi nhận ra nỗi đau có thật

Những trầm luôn cuộc đời

Trong mỗi kiếp nhân sinh

III

Ba gía đồng lên em gọi cõi tâm linh

Ngỡ nhân thế quay cuồng trong nhịp trống

Rút hết kén tơ chỉ còn trơ thân nhộng

Nhân loại nghìn năm

Ai thương phận con tằm?

 

IV

Xuân đến rồi ư? Thoáng chốc đã hết năm

Thời gian trôi vèo qua, cái già xồng xộc tới

Sợi tóc cứ bạc đi

Riêng quả tim không tuổi

Trước sóng gió cuộc đời, nhịp đập vẫn trẻ trung.

Xuân 1994

Ống nước thốt nốt của cô gái Khơ me

Vẫn bầu trời xanh bình yên

khối mây bông trắng đang điềm tĩnh trôi

 

Phum xưa nhà cháy sạch rồi

Còn cây thốt nốt giữa trời xác xơ

 

Phũ phàng qua mấy nắng mưa

lưỡi lê họng súng chầy vồ…đất ơi

 

Nghĩ thương cây cỏ tả tơi

khúc Rôm vông tắt bên trời quặn đau

 

Giữa trưa khét nắng trảng đầu

chia nhau ống nước ngọt ngào của em

 

Chắt chiu từ những đêm đen

Chuyền tay chiến sĩ lặng im nghẹn ngào

 

Con con ống nước thủa nào

Thuỷ chung dạ sắt đất nghèo là đây.

1974

 

Quy luật

Bất ngờ một thoáng men say

Đêm sâu vấn vít

Hương bay

Dịu dàng

Lây phây mưa bụi

Thời gian

Tiếng con vít vịt

Gọi đàn

Xa xôi…

 

Bông mai chớm lửa cuối trời

Bến sông bên lở bên bồi

Phù sa

Chuông chùa lảnh lớt rừng xa

Ai mang câu lý

Qua nhà

Hội xuân…

 

Đêm suông ngả tấm lưng trần

Thanh tao điệu hát

Thanh tân sắc trời

Si tình

 

Mưa bụi

Cứ rơi

Cho cây kết lộc

Cho chồi trổ hoa

 

Dẫu bão táp

Dẫu phong ba

Nghìn năm trời đất

Đông qua xuân về…

Xuân 1997

 

Tản mạn trong ngày giỗ bạn

Ngày giỗ bạn hôm nay chúng tôi vắng mặt một số bạn bè

Thắp nén nhang trên bàn thờ chợt thấy lòng trống vắng

Ly rượu nâng ngang môi chưa nhấp vào đã đắng

Vị chát cuộc đời, sao say thế, bạn bè ơi?

 

Những kỷ niệm hôm qua như muối xát lòng tôi

Chúng tôi kể cho nhau nghe

Những câu chuyện đang lọt thỏm giữa dòng đời xuôi ngược

Những câu chuyện suốt đời không quên được

Sao hôm nay lạc lõng giữa đời thường

 

Chúng tôi giấu những vết sẹo kẻ thù khảo tra

Giấu luôn những huân chương

Thói phàm tục nuốt chửng chúng tôi trong cái dạ dày rất khoẻ

Bạn bè tôi tan tác mỗi nơi mỗi đứa

Như những nhát dao phũ phàng cắt lìa từng phần cơ thể

Ngày giỗ thằng bạn hy sinh mỗi năm lại rơi rụng đôi người

 

Mười hai năm qua chiếc sàng cuộc đời vẫn lắc không thôi

 

Những gì còn lại trên sàng là vàng thật hay thau

Sau những cơn thử lửa

Có bao người chạy theo kế sinh nhai mà quả tim máu ứa

Những gặm nhấm đời thường làm gỉ mốc cả lương tri

 

Ranh giới giả chân có lúc ngỡ như bị xoá nhoà đi

Bao kẻ cơ hội rắp tâm nhảy lên đài danh giá?

Cũng mũ áo xênh xang, cũng đỏ da tốt mã

Cũng vẻ mặt mình loè loẹt phấn son

 

Người lương thiện âm thầm giấu mình trong máu của quả tim

Bọn trọc phú lại vung tiền phô phang lòng yêu nước

Thói thực dụng bọc mỡ tâm hồn bằng những phép tính lỗ, lời, được, mất

Bao giọt máu bỗng lạnh đi và nhiễm bẩn bất ngờ

 

Tầm nhìn tiểu nông trói buộc mỗi bước đi

Bệnh kiêu ngạo nông dân xói mòn dần trong chúng tôi tính Đảng

Những xiềng xích vô hình và vô hạn

Những khuôn sáo lối mòn, hoá đá nếp tư duy

Với cháu con chúng tôi biết nói những gì

Khi chợt hiểu ra rằng

Bài học đắng cay hôm qua nếu chúng tôi quên không học thuộc

Nếu cứ nhắm mắt làm ngơ nhìn cái dối trá sắm vai trung thực

Là chúng tôi tự đánh mất trong tay sức mạnh của chính mình

Cả bài học nhân sinh

Mà vì nó chúng tôi đổ máu

Chỉ có một điều

Chúng tôi không thể giấu

Chúng tôi bước vào cuộc chiến này không kém gian lao

Cuộc chiến đấu không phân rõ đâu là ta, đâu là địch

Với những đau đớn không mang thương tích

Để hôm nay còn là hạt gạo trên sàng

Được thắp nén nhang

Trên bàn thờ bạn tôi và rơi nước mắt

Để không phải cúi đầu trước vong linh người đã khuất

Cầm vàng không sợ vàng rơi

 

Thắp nén nhang trên bàn thờ tôi soi lại lòng tôi

Ly rượu nâng trên tay

Nhấp vào môi

Có lửa.

4-1987


Thoáng Xuân

 

Đang không trời đất

Trở mình

Đám mây lạc lõng hoá thành cơn mưa

Không báo hiệu

Chẳng chuyển mùa

Thiên nhiên trở dạ như đùa

Lạ không

 

Lặng nghe gió thổi

Tàn đông

Giao thừa sương khói

Đêm bồng bềnh say

Nôn nào một vị trầu cay

Tơ trời ai rắc

Hương rây

La đà

Bãi bồi sóng sánh phù sa

Xôn xao móng gõ qua nhà

Ngựa ô

Con đò nửa ướt nửa khô

Thương ai áo mỏng

Nắng mưa Bạc màu

 

 

Chênh vênh điệu lý qua cầu

Đường xa ngái

Bởi yêu nhau nên gần

 

Bâng khuâng trời đất

Chuyển vần

Cành mai ủ lửa

Mùa xuân

Lại về.

Tiếng giã bàng trong đêm

Bốn bề đồng nước mênh mông

xôn xao gió chướng qua lòng kinh ngang

đêm sâu giấu một bóng làng

bỗng nghe có tiếng giã bàng đội lên

 

Tiếng giã bàng gõ vào đêm

Nghe nôn nao giữa bốn bên nước trời

Cụp cum…chỉ có thế thôi

Mà vương vấn giữa lòng người như tơ

 

Tiếng giã bàng của thủa xưa

Vang trong đêm vắng nhạt nhoà hoả châu

Ngập ngừng dừng lại giây lâu

Bốn phương trời nước nhìn đâu cũng làng

 

Xuồng bơi xào xạc hương tràm

Tiếng giã bàng cháy trong đêm Tháp Mười

lần theo hướng gió gặp người

Sống ngang tàng giữa bời bời đạn bom.

1972

 

Trái vú sữa của bà mẹ Đức Huệ

 

Qua thôn nhà mẹ cháy rồi

Nắng mưa che tạm mái chòi tả tơi

“gia tài chúng cướp con ơi

còn cây vú sữa thế thôi, có gì”

 

Mưa qua đim, nắng qua đi

Thương cây vú sữa mấy kỳ lửa sôi

Đạn bom đốt cháy đất rồi

Chắt chiu giọt sữa của trời… lạ không

 

Gió lồng trảng vắng mênh mông

Cát khô phả nắng của đồng lên mây

Chia nhau trái vú sữa gầy

Ngẩn ngơ không rượu mà say hỡi lòng

 

Đau thương tim gửi vào trong

qua đêm là mặt trời hồng lên thôi

Nắng mưa việc của đất trời

Hờn căm tích bão hờn người thành dông

 

Đắng cay một tấm lòng trong

Mẹ nghèo nuôi đất anh hùng ngàn năm

1972

 

Vô tình

Mười năm tôi chẳng về thăm

Nhà tranh tốc mái

Mẹ nằm nghe mưa

Mẹ đã già đến thế ư?

Tóc sương bạc trắng

Lưng gù

Chân run

 

Giữa trưa mưa nắng đường thôn

Khúc ru đâu? Lưỡi dao con

Cửa lòng

Mười năm héo hắt chờ trông

Sông chẳng thay dòng

Sao cá lội biệt tăm?

Rút tơ khô kiệt thân tằm

Công ai bắt tép

Nghìn năm

Nuôi cò

 

Mẹ chờ tôi, tự bao giờ?

Mười năm qua

Vẫn nắng mưa, vô tình

Mười năm

 

Cay đắng một mình

Phải đâu xa mặt lòng thành cách xa?

 

Ngẩn ngơ đứng trước hiên nhà

Nước mắt mẹ già

Mặt chát đời tôi

Miếng trầu mẹ đỏ trên môi

Trách lòng bạc bẽo như vôi

Tội tình

 

Ngày xưa

Bao pháo rập rình

Cắt rừng một mình tôi có lạc đâu

Bây giờ đất rộng, trời cao

Đường thênh thang thế

Cớ sao

Tôi lạc đường?

Xem thêm những bài khác:

Chính khách-đời thường

Xem bức ảnh của Giản Thanh Sơn Chụp cuộc gặp...

Kỷ niệm không quên

Khi đăng bài về Tổng bí thư Lê Duẩn...

Trang Thế Hy- Ngòi bút quả tim

Nhân 100 năm ngày sinh nhà văn Nam bộ...

Thất trận trên sân nhà ?

Truyền thông đưa tin : Trong 9 tháng đầu...

Nguyễn Khắc Trường-lưỡi dao mổ nhân văn

Vĩnh biệt nhà văn Nguyễn Khắc Trường   Từ giã “...

Đốt lửa tìm trầm

Lúc mang ngành “ Quan hệ công chúng “...

Trang sử không tim

      Em lặn lội trên trang sách của cha ông Tìm...

Ngồi mát ăn bát vàng

Vậy là cái kim trong bọc đã lòi ra. Câu...

Mới nhất